پیدایش زمین از نگاه امام علی(ع) - ۱

 

همچون یک رویای رمز آلود، ما روی یکی از سیاره های مناسب زندگی می کنیم(ایگور سوریانین، شاعر روس).

شاید از روزی که آدمی قدرت تفکر پیدا کرد، پیوسته در این اندیشه بود که زمین تا کجا دامنه دارد! چه چیز آن را نگاه می دارد!؟ زمین، خورشید، ماه و ستارگان از چه ساخته شده اند؟! و مبدأ تمام این چیزها چیست؟!(یوری؛ 1342: 3) طبیعت زمین، مواد سازنده و فرآیندهای مؤثر بر آن، قرن هاست فکر بشر را به خود معطوف داشته! نوشتارهای موجود در مورد سنگواره ها، جواهرات، زمین لرزه ها و آتشفشانها به یونان باستان یعنی بیش از 2300 سال قبل بر می گردد. محققا باید ارسطو را یکی از با نفوذترین فلاسفه یونان باستان دانست. چون ارسطو یک فیلسوف بود؛ لذا توضیحات وی از زمین همیشه بر اساس مشاهدات و تجربیات استوار نبود. به عقیدۀ وی سنگها تحت تأثیر ستارگان به وجود می آمده اند و زمین لرزه موقعی اتفاق می افتد که هوای پر شده در درون زمین توسط آتش درونی گرم و سپس با انفجار رها می شود (تاربوک؛ 1374: 7). نخستین گام قابل توجهی که برای شناخت منشأ پیدایش و آفرینش زمین برداشته شده به وسیلۀ یک دانشمند فرانسوی به نام کنت دو بوفون (conte- de Buffon) بوده است. کنت دو بوفن در سال 1779 اظهار نظر کرده که زمین احتمالا از برخورد یک ستاره ی دنباله دار با خورشید پدید آمده و بایستی حداقل 75000 سال عمر داشته باشد. وی بر این گمان بود که در پی برخورد دنباله داری با خورشید، موادی از خورشید جدا گردیده و به اطراف پراکنده شده و سیارات را به وجود آورده است. گرچه این نظریه از لحاظ قدمت دارای ارزش ویژه ای است، اما باید توجه داشت که دنباله داران اجرام کوچک و نسبتا سستی هستند و برخورد آنها با خورشید به چنین رویداد مهمی منجر نمی گردد(مور؛ 1367: 24).

امروزه ثابت شده است که زمین تنها و یا یکی از کراتی از عالم افلاک است که شرایط مناسبی از نظر زیست موجودی با ویژگی های انسانی را فراهم ساخته و بدون شک کرۀ خاکی ما با تمام کوچکی یکی از شگفتیهای جهان خلقت است!

معروف است وقتی در سال 1650 میلادی، از عالیجناب جیمز اوشر، اسقف اعظم کلیسای کاتولیک درباره ی تاریخ پیدایش زمین سؤال شد، ایشان با اطمینان خاطر و طمطراق خاصی اعلام داشتند که زمین در ساعت 9 صبح روز یکشنبه 23 اکتبر سال 4004 قبل از میلاد مسیح به وجود آمده است. جالب این است که این نظریه مدتها بدون چون و چرا از طرف عده ای از دانشمندان و تاریخ نویسان به کار گرفته می شد و دربارۀ آن کوچکترین تأملی نشد. قدر مسلم این است که روزی وجود داشته که هنوز از زمین خبری نبوده است. در پاره ای از تاریخ های اساطیر، زمین را به سان آبگونه ی گرمی تصویر کرده اند. دکارت در سال 1644 آن را به صورت هاله ای از شدت گرما سفید شده توصیف کرده و امانوئل کانت و مارکی دولاپلاس، در قرن هجدهم میلادی، مراحل اولیه پیدایش را غباری از گازهای متراکم که پیرامون خورشید را فرا گرفته بوده، دانسته اند. دانشمندان دیگری نیز در این زمینه خود را صاحبنظر دانسته و زمین را نوزادی از خورشید بشمار آورده اند که بر اثر عبور یک ستاره از کنار خورشید و انفجار درونی خورشید از بدنۀ آن جدا شده و به فضای خارج پرتاب گردیده است( بیسر؛ 1381: 29).

ادامه دارد ...